انواع آمپلی فایر صوتی حرفه ای (پرو) یا آمپلی فایر PA برای استفاده در سیستم های PA (اجتماعات عمومی) طراحی شده اند. کار آنها ساده است: سیگنال صوتی را از میکسر گرفته و آن را تقویت می کنند. سپس سیگنال تقویت شده را به یک اسپیکر یا مجموعه ای از اسپیکرها می فرستند.
آمپلی فایرهای PA می توانند در برابر شرایط نامساعد و تا حدی در برابر استفاده های نادرست دوام بیاورند. بیشتر مدل ها مجهز به مدارهای محافظ قوی، سیگنال لیمیترهای عیب یاب و محافظ های دیگر هستند. وقتی زیاد به آنها فشار وارد شود از خودشان و از اسپیکرهای شما محافظت کرده و مانع از بروز مشکلات صوتی می شوند.
آمپلی فایرها انعطاف پذیری خوبی دارند، یعنی می توانند با پیکربندی های مختلف اسپیکرها بدون مشکل کار کنند. مدل هایی که دارای پردازش سیگنال دیجیتال (DSP) هستند به شما اجازه می دهند تا خروجی آمپلی فایر را برای اسپیکرها و فضایی که در آن قرار دارند، مناسب سازی کنید.
در این مقاله دربارۀ چیزهایی که لازم است هنگام انتخاب و خرید آمپلی فایر برای سیستم PA خودتان بدانید بحث خواهیم کرد.
برای انتخاب آمپلی فایر از کجا باید شروع کنیم؟
پیش از خرید آمپلی فایر ، یک سیستم پلن طراحی کنید. فرآیند طراحی با چند سوال ساده آغاز می شود:
- فضا یا فضاهایی که قرار است صدا در آنها پخش شود چه اندازه و ماهیتی دارند؟
- چه تعداد و چه نوع اسپیکرهایی برای کاربرد مورد نظر خود نیاز دارید؟
- می خواهید صدا چقدر بلند باشد؟
چیزی به ذهنتان نمی رسد؟ با متخصصان ما صحبت کنید. مشاور اختصاصی شما به شما کمک می کند تا یک سیستم پلن خوب طراحی کنید. ولی ابتدا مقاله را تا انتها بخوانید تا بیشتر برای مشاوره آماده باشید
چه تعداد آمپلی فایر (یا کانال آمپلی) نیاز دارید؟
شاید دقت کرده باشید که پاور آمپلی فایرها تعداد کانال های مختلفی دارند.
فرض کنیم می خواهید پاور دو اسپیکر «اصلی» که هر کدام در یک طرف استیج قرار دارند را تأمین کنید. بدیهی است که انتخاب شما یک آمپلی فایر دو کانال خواهد بود.
شاید بخواهید یک آمپلی فایر دو کانال دیگر برای دو اسپیکر «مانیتور» خود داشته باشید. مانیتورها اسپیکرهای سه گوشی هستند که روی استیج قرار می گیرند و صدا را رو به اجراکنندگان پخش می کنند.
اگر شنوندگان بیس بیشتری می خواهند سیستم شما باید یک یا چند ساب ووفر نیز داشته باشد. می توانید از یک آمپلی فایر دو کانال در حالت «بریج» (یک کانال) برای تأمین پاور ساب ووفر استفاده کنید. حالت بریج، پاور هر دو کانال را ترکیب کرده و پاور بیشتری را به یک خروجی تکی می فرستد.
همچنین آمپلی فایرهای 4 کانال را پیشنهاد می کنیم که برای پیکربندی های مختلفی مناسب هستند و می توانند به صرفه جویی در فضا نیز کمک کنند.
برای اطلاع از قیمت آمپلی فایر یا قیمت انواع اسپیکر اصلی، مانیتور و ساب ووفر به فروشگاه دیجی صدا رفته و مدل های مختلف از برندهای معتبر را با یکدیگر مقایسه نمایید.
چقدر پاور نیاز دارید؟
اسپیکرهای PA یک درجه پاور RMS دارند و یک درجه پاور Continuous.
درجه پاور Continuous معمولاً نصف درجه پاور RMS تعریف شده است. آن را حداقل پاوری که اسپیکر در شرایط واقعی نیاز دارد تصور کنید. شما به آمپلی فایری نیاز دارید که حداقل این میزان پاور را تأمین کند. اما می توانید از یک آمپلی فایر تا دو برابر پاور نیز با خیال راحت استفاده کنید.
به عنوان مثال، برای یک اسپیکر با توان RMS خروجی 200 وات، آمپلی فایری نیاز دارید که بین 200 تا 400 وات RMS را منتقل کند. هرچه به سمت عدد بالاتر بروید صدای اسپیکر بهتر خواهد بود.
توان پاور پیک (peak) حداکثر پاور لحظه ای کوتاه مدتی را که آمپلی فایر PA می تواند منتقل کند یا اسپیکر می تواند مدیریت کند، به شما نشان می دهد. دانستن آن خوب است اما هنگام طراحی سیستم فایدۀ چندانی ندارد.
توان و مقاومت آمپلی فایر
توان یا پاوری که یک آمپلی فایر تولید می کند بستگی به امپدانس (یا مقاومت) اسپیکرهای متصل به آن دارد. آمپلی فایر مقدار پاورهای مختلفی را بسته به امپدانس منتقل می کند. بنابراین ممکن است آمپلی فایری 1000 وات توان را در 8 اهم و 1500 وات را در 4 اهم منتقل کند.
این را هنگام خرید اسپیکر به خاطر داشته باشید. بیشتر اسپیکرهای PA، هشت اهم هستند. می توانید اسپیکرهای 4 اهمی مثل JBL PRX425 را انتخاب کنید تا پاور بیشتری از آمپلی فایر خودتان دریافت نمایید.
اما یک راه دیگر برای استفادۀ حداکثری از پتانسیل آمپلی فایر وجود دارد. اسپیکرهای بیشتری اضافه کنید!
قرار دادن دو اسپیکر اصلی روبروی جمعیت می تواند نقطه شروع خوبی باشد. ولی قرار دادن 4 اسپیکر باعث می شود صدا به شکل یکنواخت تری در فضا پخش شود.
لازم است یک آمپلی فایر دیگر برای جفت اسپیکر دوم تهیه کنید؟
نه لزوماً. می توانید دو اسپیکر را به کانال چپ آمپلی فایر و دو اسپیکر را به کانال راست آن متصل کنید.
وقتی دو اسپیکر (به صورت موازی) به یک کانال متصل می شوند، پاور کانال بین دو اسپیکر تقسیم می شود. فرض کنید آمپلی شما 1500 وات در 4 اهم خروجی دارد. دو اسپیکر 8 اهم به صورت موازی متصل کنید تا هر کدام 750 وات دریافت کنند. حتماً اسپیکرهایی انتخاب کنید که بتوانند 750 وات را مدیریت نمایند.
اگر به دنبال اطلاعات مفیدی پیرامون اسپیکرها می گردید یا قصد خرید اسپیکر و باند را دارید اما بین مدل های مختلف سردرگم هستید، توصیه می کنیم مقاله “اطلاعاتی که پیش از خرید هر نوع باند و بلندگوی اکتیو و پسیو نیاز دارید” را مطالعه نمایید.
کلاس های آمپلی فایر
احتمالاً هنگام خرید آمپلی فایر PA متوجه این موضوع شده اید که این آمپلی فایرها در کلاس های مختلفی عرضه می شوند. کلاس آمپلی فایرها به شما اطلاعاتی دربارۀ طراحی مراحل خروجی آنها می دهد، اما احتمالاً به همۀ جزئیات نیازی ندارید. چه چیزهایی را باید بدانید؟
کلاس D کارآمدترین کلاس آمپلی فایر است. آمپلی فایرهای کلاس D نسبت به سایر کلاس ها بسیار سبک تر و جذاب تر هستند.
آمپلی فایر کلاس AB که حداقل در تئوری صدای بهتری ارائه می کنند. با این حال در بیشتر کاربری های صدای زنده بعید است متوجه تفاوت آنها شوید.
هدروم
هدروم (Headroom) اصطلاحی است که افراد حرفه ای حوزۀ صدا زیاد از آن استفاده می کنند. سیستمی که هدروم خوبی داشته باشد کل پاوری را که برای اسپیکر قابل مدیریت است، ارائه می کند، نه حداقلی که برای کار کردن نیاز دارد. هدروم چند مزیت برای شما فراهم می سازد:
پاور رزرو دارید که وقتی گروه بزرگتر شود به کارتان می آید.
لازم نیست برای اجرا در محل بزرگتر تجهیزات جدیدی بخرید.
سیستم شما داینامیک رنج بهتری خواهد داشت. بخش های بلندتر صدا به خوبی بخش های پایین تر پخش خواهند شد.
بخش های بیس صدا محکم تر و بدون اعوجاج خواهد بود.
Clipping
بریده شدن صدا یا Clipping زمانی رخ می دهد که یک آمپلی فایر بدون هدروم را تا آستانۀ تحمل آن بالا می برید. بالا و پایین امواج سیگنال حذف می شوند (بریده یا به اصطلاح کلیپ می شوند).
کلیپینگ می تواند به اسپیکرهایتان آسیب بزند. برخی مدل های آمپلی فایر PA چراغ نشانگری دارند که وقتی سیگنال به نقطۀ کلیپینگ برسد به شما هشدار می دهد. همین چراغ های کوچک اسپیکرهای زیادی را نجات داده اند.
آنچه باید دربارۀ اتصالات آمپلی فایر بدانید
پاور آمپلی فایرها معمولاً برای اتصال به بورد میکس یا سایر منابع صوتی ورودی های XLR و 1/4 اینچی دارند.
بیشتر سازندگان آمپلی فایر توصیه می کنند در مسیر سیگنال از اتصالات XLR استفاده کنید. اتصالات بالانس، نویز را از بین می برند. به ویژه زمانی که لازم است کابل های درازی را به کار ببرید مفید واقع می شوند.
ممکن است اتصالات RCA نیز روی دستگاه ببینید که بیشتر در تجهیزات صوتی خانگی متداول است. این پرسش پیش می آید که: آیا می توانید از یک آمپلی فایر در سیستم صوتی خانه یا سینمای خانگی استفاده کنید؟
معمولاً هرچه بیشتر برای یک آمپلی فایر هزینه کنید در مقایسه با یک آمپلی فایر که برای استفاده خانگی طراحی شده است وات بیشتری دریافت خواهید کرد.
شاید نیاز به گفتن نباشد اما گیرندۀ سینمای خانگی باید خروجی های پری آمپ چند کانال داشته باشد (یا می توانید از یک پری آمپ/پردازنده به جای گیرنده استفاده کنید).
آمپلی فایرهای حرفه ای فن های خنک کننده ای دارند که صدای آنها به اندازه ای است که در لحظات سکوت فیلم ها آن را می شنوید. بنابراین بهتر است آمپلی فایرها را در جایی که صدایشان شنیده نشود یا در جعبه قرار دهید. حتماً از تهویۀ مناسب جعبه اطمینان پیدا نمایید.
آمپلی فایرها تنظیمات gain ورودی (و برخی از آنها تنظیمات دیگری) دارند که ممکن است برای کاربر خانگی کمی گیج کننده باشد.
باید دقت داشته باشید که آمپلی فایر را کجا قرار می دهید. برخی آمپلی فایرها میدان مغناطیسی قدرتمندی دارند که می تواند برای سایر تجهیزات اطراف آنها نویز ایجاد کند.
و بالاخره اینکه بیشتر آمپلی فایرهای تریگر 12 ولت، مدار وصل کننده خودکار حساس به ورودی ندارند. این یعنی تا زمانی که گیرنده یا پری آمپ/پردازنده را روشن نکنید کار نمی کنند. یا باید آمپلی فایرها را همیشه روشن نگه دارید یا هر بار که می خواهید فیلمی تماشا کنید به صورت دستی آنها را روشن کنید.
یکی دیگر از مطالبی که خواندن آن را به شما پیشنهاد می دهیم، “سینما خانگی – نکاتی که هنگام خرید سیستم صوتی خانگی باید بدانید!” است. با مطالعه این مقاله با دید بازتری اقدام به انتخاب و خرید سیستم صوتی خانگی یا سینمای خانگی خواهید کرد.
اتصالات اسپیکر
سه نوع جک خروجی آمپلی فایر وجود دارد:
- Neutrik SpeakON
- Banana/binding post
- TS ¼ اینچی (تیپ/شیلد)
فیش SpeakON دارای اتصال محکم نر از نوع چرخاندن و قفل شدن (twist and lock) است.
فیش های Banana/binding post انعطاف بیشتری دارند. در صورت نیاز امکان اتصال سیم لخت به آنها وجود دارد.
هنگام استفاده از اتصالات ¼ اینچی حتماً از کابل های اسپیکر با فیش ¼ اینچی استفاده نمایید. از کابل ساز که همان فیش را دارد ولی برای انتقال سیگنال تقویت شده طراحی نشده است استفاده نکنید.
برای آشنایی بیشتر با انواع کانکتور و شناخت کاربردهای هر یک حتما به پست “راهنمای خرید کابل و کانکتور و آشنایی با انواع آن” سر بزنید.
خروجی های پری آمپ
قصد دارید از چند پری آمپ در یک سیستم استفاده کنید؟ پس به آمپلی فایرهایی نیاز دارید که خروجی های لینک (link) در سطح پری آمپ داشته باشند. این خروجی ها سیگنال میکسر را به آمپلی فایر بعد در این زنجیره ارسال می کنند.
همه چیز دربارۀ دکمه ها، ولوم ها، چراغ ها و صفحات نمایش آمپلی فایر
برخی مدل های آمپلی فایر PA بسیار خوش فکر ساخته شده اند. احتمالاً روی آنها دکمه ها، پیچ ها و نشانگرهایی برای موارد زیر وجود دارد:
تنظیمات Gain
معمولاً جلوی آمپلی فایر یک پیچ برای تنظیم gain/level و یک چراغ نشانگر سطح سیگنال برای هر کانال وجود دارد. چراغ های رنگی زمانی که کلیپینگ اتفاق بیفتد آن را نشان می دهند. تنظیم Gain مناسب از تنظیم میکسر آغاز می شود.
فیلترهای فرکانس
فیلترهای فرکانس امکان مناسب سازی خروجی آمپلی فایر برای اسپیکری که به آن متصل است را فراهم می سازند.
یک فیلتر High-pass (که با عنوان فیلتر low-cut هم شناخته می شود) امکان کاهش خروجی اسپیکر به یک فرکانس مشخص را در اختیارتان قرار می دهد. همچنین به آمپلی فایر اجازه می دهد تا پاور خود را روی فرکانس های بالاتر متمرکز ساخته و انرژی را در فرکانس های بیس با مصرف پاور بالا هدر ندهد.
این نوع فیلتر به شما کمک می کند تا اضافات صدا مثل لرزش بیس، نویز باد و ضربه های میکروفن حذف شوند. وقتی ساب ووفر جدا برای مدیریت بیس در سیستم PA دارید باید بیس عمیق را از اسپیکرهای اصلی حذف کنید. در این شرایط صدای بلندتر و بدون پیچش خواهند داشت.
فیلتر low-pass فرکانس های بالا را از خروجی آمپلی فایر حذف می کند. از فیلتر low-pass زمانی استفاده نمایید که آمپلی فایر به ساب ووفر متصل باشد.
فیلتر band-pass هم فرکانس های بالا و هم پایین را حذف می کند. فیلترهای band-pass برای تنظیم دقیق عملکرد ساب ووفرها مناسب هستند.
لیمیترها
لیمیترها (limiter) مدارهای محافظی هستند که می توانند مانع از کلیپینگ آمپلی فایر شوند و جلوی پیچش صدا را بگیرند. لیمیترها مانع از ایجاد اعوجاج به دلیل سیگنال بیش از حد، افتادن میکروفن یا اتصالی در جک ورودی می شوند.
تنظیم تاخیر
تالارهای همایش و کنفرانس، اماکن مذهبی و سالن های نمایش اغلب در امتداد دیوارهایشان اسپیکر دارند. این اسپیکرها به افرادی که در مرکز یا عقب سالن نشسته اند اجازه می دهد تا صدا را به خوبی افرادی که جلو هستند بشنوند. و لازم نیست صدای اسپیکرهای جلویی بیش از حد زیاد شود.
برای اسپیکرهای کناری، به آمپلی فایری احتیاج دارید که امکان ایجاد تأخیر در سیگنال خروجی داشته باشد. کمی تأخیر موجب «تنظیم زمان» اسپیکرهای کناری با اسپیکرهای جلویی می شود. در نتیجه صدا در کل فضا قدرتمند و قابل فهم باقی می ماند.
اکولایزرهای پارامتریک
برخی آمپلی فایرها دارای اکولایزرهای پیچیده ای هستند که به شما کمک می کند تنظیم صدا را به طور دقیق انجام دهید. این تنظیمات از طریق دکمه های پنل جلویی یا (در برخی موارد) به وسیلۀ کامپیوتر متصل به آن انجام می شود. ویژگی هایی مثل این، نیاز به رک های پر از پردازنده های خارجی سیگنال را از بین می برند.
سوالی دارید؟
متخصصان دیجی صدا اینجا هستند تا سیستم PA شما را طراحی کرده و آمپلی فایرهای مناسبی برایتان انتخاب کنند.