به عبارت ساده، اکولایز به معنی تنظیم صداست تا شنونده از شنیدن صدا لذت ببرد. نحوه اکولایز کردن و تنظیم اکولایزر به عوامل مختلف مانند فضای آکوستیک مونتاژ، نوع باند، نوع میکروفون و… بستگی دارد. برای مثال در یک سالن صدا باید به گونه ای تنظیم شود که از یک طرف حواس شنونده را پرت نکرده و خسته کننده نباشد و از طرف دیگر به انتقال منظور سخنران، گوینده، مداح و… کمک کند.
وقتی برای اولین بار با اکولایزر میکسر روبه رو می شوید، ایده خوبی است که با آن بازی کنید تا به تدریج درک کنید که چگونه کار می کند و با نحوه اکولایز کردن اشنا شوید. با این حال، زمان که درحال صدابرداری هستید، باید خیلی سریع همه چیز را به طور صحیح تنظیم کنید. توضیحات زیر به شما کمک می کند تا هنگام استفاده از اکولایزر دقیق تر و بهتر عمل کنید.
نحوه اکولایزر کردن صدا:
کنترل های تنظیم ولوم اکولایزر را به حالت اصلی خود یعنی صفر بازگردانید. به طور معمول این به معنای تنظیم دکمه های صدا به حالت مستقیم و بی اثر است. در این حالت، در واقع ولوم هیچ فرکانسی را افزایش یا کاهش نداده اید.
رایج ترین اشتباهی که ممکن است یک صدابردار تازه کار مرتکب شود این است که قبل از گوش دادن به صدا، دکمه های اکولایزر را بچرخاند. قبل از اینکه بدانید دقیقا چه کاری می خواهید انجام دهید، ولوم ها را نچرخانید. ابتدا به صدا گوش دهید و ببینید آیا مورد نامطلوبی در صدا هست یا خیر. اگر مورد غیرمعمولی نمی شنوید، ولوم ها را تغییر ندهید. جزئیات ظریف زیادی وجود دارد که باید آنها را بررسی کرده و مورد توجه قرار دهید تا بدانید چه زمانی و چگونه اکولایز یا تنظیم صدا را انجام دهید.
سه مورد مهم که پیش از تنظیم صدا باید در نظر گرفت، عبارت است از:
- آیا صدا پر حجم است؟
- آیا فرکانس های آزاردهنده ای در فرکانس های میانی (میدرنج) وجود دارد؟
- آیا صدا به اندازه کافی واضح است؟
اگر صدا حجیم است، می توانید کمی ولوم بم را کاهش دهید. این کار باید با دقت و به آرامی انجام شود. هرگز هیچ کدام از ولوم ها را به طور ناگهانی و به مقدار زیاد نچرخانید، چرا که ممکن است مقدار آن را بیشتر از آنچه نیاز دارید تغییر دهید و از یک طرف مجبور شوید دوباره پیچ ولوم را بچرخانید و از طرف دیگر شنونده هم متوجه تغییر ناگهانی صدا می شود. در این صورت کیفیت کار شما پایین می آید.
حجیم شدن به طور طبیعی با زیاد شدن فرکانس های حدود 300 هرتز رخ می دهد. اگر صدای بم بلند باشد، صدا حالتی کدر و خفه به خود می گیرد. یکی از علامت های بم بودن صدا حجیم شدن و کوبیدن حروفی مانند «پ» است.
اگر محیط به گونه ای باشد که دیوارها با پوشش ضخیم پوشانده شده باشند، فرکانس های بم تشدید می شود و پس از هر صدایی که فرکانسش بم است، صدای مانند «وو» نیز شنیده می شود. ضمن اینکه اگر شدت صدا بسیار زیاد باشد باعث ارتعاش اجسام می شود و صدای ناشی از ارتعاش اجسام نیز به نویزهای ناخواسته اضافه می شود.
اگر صدا خیلی زیر باشد، حروفی مانند «س» و «ش» تیز می شوند. این زیر بودن صدا حتی ممکن است باعث ایجاد فیدبک شود و به شما اجازه ندهد تا حجم صدا را به همان اندازه که نیاز دارید افزایش دهید. این فرکانس های زیر در بازه 4 تا 16 کیلوهرتز قرار دارند. کاهش بیش از حد این فرکانس ها نیز از شفافیت صدا کاسته و باعث خستگی سیستم شنوایی می شود.
اگر میکسر شما یک اکولایزر گرافیکی برای خروجی اصلی دارد، باید علاوه بر تنظیم اکولایزر برای هر میکروفون، اکولایزر گرافیکی را نیز برای خروجی اصلی تنظیم کنید.
اکولایزر موجود برای هر میکروفون فقط صدای آن میکروفون را تغییر می دهد اما تنظیمات اکولایزری که روی خروجی اصلی قرار می دهد روی تمام ورودی ها اعمال می شود.
برای تنظیم اکولایزر گرافیکی، ابتدا تمام اکتاوها را در وسط (روی عدد صفر) قرار دهید. سپس برای بهبود کیفیت خروجی صدا با توجه به نوع باندها و فضای آکوستیک محیط، از اکولایزر گرافیکی کمک بگیرید. این اکولایزر باید پس از تنظیم اکولایزر میکروفون استفاده شود.
در پایان بحث نحوه اکولایز کردن صدا بهتر است بدانید هنگام کار با اکولایزر گرافیکی روی خروجی نهایی، از افزایش بیش از حد فرکانس های زیر یا بم کردن بیش از حد صدا اجتناب کنید. برخی ممکن است باور داشته باشند که بلند کردن تمام اکتاوها کیفیت صدا را افزایش می دهد و حجم را افزایش می دهد.اما این نه تنها کیفیت صدا را کاهش می دهد، بلکه احتمال ایجاد فیدبک را نیز افزایش می دهد. همچنین برای آشنایی بیشتر با انواع اکولایزر می توانید این مطلب را مطالعه فرمایید.