اکولایزر چیست؟

در این مقاله می خواهیم با طرز کار اکولایزرهای صوتی و تفاوت بین مقیاس گرافیکی و پارامتریک، آشنا شویم.

به طور کلی اکولایزرها، فرکانس خاصی را در سیگنال صوتی افزایش یا کاهش می دهند. متداول ترین و ساده ترین اکولایزرها برای کنترل آهنگ صدا در ادوات موسیقی مانند گیتار ها، باس ها و آمپلی فایرهای آنها استفاده می شود. آنها به شکل دهی صدای متناسب با موسیقی شما و با توجه به محیطی که در آن هستید کمک می کنند.

ساده ترین اکولایزرها فقط دارای دو باند فرکانسی برای تنظیم فرکانس های Bass و Treble هستند. اکولایزر سه باندی توانایی تنظیم فرکانس های Mid-Range را نیز دارند.

ناب Bass و Treble معمولا به ترتیب از فیلتر Low-Pass shelving و High-Pass shelving استفاده می کنند. این فیلترها به سادگی میزان یک فرکانس را کاهش یا افزایش می دهند. در حالی که بقیه فرکانس های طیف صدا بدون تغییر باقی می مانند. در واقع این نوع اکولایزرها تنظیمات مناسبی ارائه نمی دهند و استفاده از این نوع اکولایزر در استودیو و یا بر روی صحنه توصیه نمی شود.

بسیاری از آمپلی فایرهای ساز دارای یک ناب (presence) برای افزایش فرکانس های میانی و بالا هستند. این کنترل، صدای ساز شما را مانند زمانی که در اتاق ضبط هستید تنظیم می کند. با این حال کنترل presence نمی تواند مانند یک اکولایز پارامتریک یا گرافیکی صدای ساز شما را تیون و کوک کند.

اکولایزر گرافیکی

اکولایزر گرافیکی انعطاف پذیری و کنترل بیشتری را نسبت به اکولایزر های دو و سه باندی فراهم می کند و استفاده از آن آسان است. یک گرافیک اکولایزر، فیلترهای طیف صوتی را به ۳۰ باند یا بیشتر و یا کمتر تقسیم می کند. اکولایزهای گرافیکی از فیلتر band-pass استفاده می کنند و به شما این امکان را می دهد تا تقریبا در هر رنج فرکانسی (بازه های فرکانسی باریک) تغییرات خود را ایجاد کنید و معمولا با چیزی شبیه به فیدر کنترل می شود و محل قرار گیری آن، تاثیرات را مشخص می کند. سهولت استفاده از اکولایزرهای گرافیکی عمدتا به این دلیل است که به آسانی می توان تجسم کرد که چگونه سیگنال صوتی را تحت تاثیر قرار می دهد و از این رو به آنها اکولایزر گرافیکی می گویند.

اکولایزر گرافیکی BSS

اکولایزرهای گرافیکی یک ابزار بسیار مناسب و کاربردی برای سیستم های صدابرداری اجرا زنده می باشند و امکان تیون و کالیبره کردن سیستم صوتی را با توجه به محیط آکوستیکی برای صدابردارن فراهم می کنند. برای مثال، اگر شما در محیطی کار می کنید که فرکانس باس زیاد است، با کاهش فرکانس های Low از روی گرافیک اکولایزر، می توانید مشکل را به راحتی حل کنید. این دستگاه به شما کمک می کند تا صدایی تمیز و کامل را در هر مکانی داشته باشید.

نمودار تغییرات شدت فرهانس ها در اکولایزر گرافیکی – در این نمودار می توانید پهنای باندی ثابت اکولایزر گرافیکی را ملاحضه فرمایید

امروزه اکولایزرهای گرافیکی را در انواع فرمت های مختلف از جمله دستگاه های رک مونت و یا نرم افزار و برنامه هایی که سیگنال صوتی را دیجیتالی پردازش و اکولایز می کنند یافت می شود. برای سازهای نوازندگان نیز اکولایزرهای اختصاصی وجود دارد.

اکولایزرهای پارامتری امکان انعطاف پذیری بیشتری در شکل دادن صدا دارند اما کار کردن با آن دشوار تر است.

اکولایزرهای گرافیکی به شما این امکان را می دهند که فقط یک فرکانس را تقویت و یا cut کنید، اما در اکولایزرهای پارامتریک شما این امکان را دارید تا چهنای باند فرکانس مشخص شده را تنظیم کنید. محدوده پهنای باند به عنوان عامل Q مشخص شده است. مقیاس پارامتریک نسبت بین cut و تقویت یک فرکانس بالا و پایین را نسبت به فرکانس مرکزی کنترل می کند.

اکولایزرهای پارامتریک

اکولایزرهای پارامتریک انعطاف پذیری بیشتری جهت شکل دادن صدا به شما می دهند اما کار کردن با آنها چالش برانگیز تر است.بر خلاف اکولایزهای گرافیکی که فقط میزان کاهش و افزایش فرکانسی خاص را به شما می گفتند اکولایزهای پارمتریک علاوه بر gain شما را قادر می سازند تا فرکانس و پهنای پاندی مورد نظر خود را نیز انتخاب کنید.در اکولایزر پارامتریک پینهای باند را با Q نمایش می دهند.شما با کمک از پارامتر های اکولایزرهای پارامتریک می توانید صدای یک ساز یا خواننده را از اجزای دیگر مکس خود مجزا کنید. برای مثال با اکولایزر پارامتریک به سادگی می توانید فرکانس های اضافی در میکروفن Drum Kick را حدف و تنها صدای کاملی از این جزء ساز درامز داشته باشید.

اکولایزر پارامتریک DBX

همچنین از اکولایزر پارامتریک می توان در از بین بردن فیدبک کمک گرفت. این کار را با استفاده از فیلتر notch و یا به عبارت دیگر تضعیف فرکانس بحرانی فیدبک با کمترین تاثیر گذاری بر روی فرکانس های کناری انجام می شود. ممکن است شما بتوانید برا کنترل فیدبک از یک گرافیک اکولایزر هم کمک بگیرید اما پهنای باندی اکولایزر گرافیکی ثابت و ممکن است در برخی موارد بیشتر از آنچه شما به آن نیاز دارید باشد لزا ممکن است در برخی از موارد بخشی از صدای اصلی خود را نیز از دست دهید ولی با استفاده از اکولایزر پارامتریک می توانید بازه مورد نظر را بسیار بسیار محدود کرده و از صدمه به جنس صدای اصلی بکاهید.

اکولایزر نیمه پارامتریک قابلیت تنظیم پهنای باند را ندارد. آنها توسط طراح یک واحد ثابت برای Q در نظر گرفته شده است و شما می توانید با استفاده از آن شکل صدای مورد نظر خود را پیدا کنید. اکثر میکسر های آنالوگ در قسمت channel strip از این نوع اکولایزر استفاده می کنند. مانند دایناکورد، یاماها، ساندکرفت و ….

 

 

اشتراک گذاری این نوشته

۱ دیدگاه

  1. بسیار عالی ممنون از زحمات شما

    پاسخ دادن

دیدگاه شما چیست ؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *