پاسخ فرکانسی میکروفن چیست و چه تاثیری بر ضبط صدا دارد؟

ارسال شده در تاریخ جولای 28, 2020 در دانش نامه, مقالات برگزیده | ۰ دیدگاه

همانند دیگر تجهیزات صوتی، پاسخ فرکانسی میکروفن محدوده ای از فرکانس‌هاست که در آن میزان سیگنال خروجی به نسبت ورودی سنجیده می شود (با تلرانس 3+/- دسیبل).

پیش از مطالعه ادامه متن اجازه دهید نگاهی داشته باشیم به فهرستی از منابع صوتی و پاسخ فرکانسی میکروفن موردنیاز برای ضبط دقیق و با کیفیت بالای صدای آنها.

پاسخ فرکانسی میکروفن مورد نیاز سازها و ادوات مختلف

• بیشتر ادوات موسیقی: ۸۰ هرتز تا ۱۵ کیلوهرتز
• ادوات موسیقی بم: ۴۰ هرتز تا ۹ کیلوهرتز
• کلام و سازهای بادی برنجی: ۸۰ هرتز تا ۱۲ کیلوهرتز
• پیانو: ۴۰ هرتز تا ۱۲ کیلوهرتز
• سنج ها و برخی از پرکاشن ها: ۳۰۰ هرتز تا ۱۵ و یا ۲۰ کیلوهرتز
• ارکستر موسیقی سمفونیک: ۴۰ هرتز تا ۱۵ کیلوهرتز

اگر پاسخ فرکانسی میکروفن بیشتر از محدوده فرکانسی منبع صوتی باشد ضبط دقیق صدا امکانپذیر خواهد بود.

انتخاب میکروفن بر اساس پاسخ فرکانسی

در صورت امکان میکروفنی به کار ببرید که فرکانس های کمتر از پایین ترین فرکانس اصلی ساز موسیقی را حذف کند. برای مثال فرکانس اصلی ارتعاش سیم E پایین در گیتار آکوستیک حدود ۸۲ هرتز است، بنابراین میکروفنی که استفاده می شود باید فرکانس های کمتر از ۸۲ هرتز (مانند صدای ارتعاشات وسایل نقلیه و تهویه) را دریافت نکند. بدین منظور برخی میکروفن ها دارای کلیدی برای حذف فرکانس های خیلی پایین هستند که می توان از آن استفاده کرده و یا فرکانس های پایین ناخواسته را به وسیله‌ی میز صدا حذف نمود. اگر به دنبال یک راهنمای جامع پیرامون خرید انواع میکروفن هستید، اینجا را ببینید.

منحنی پاسخ فرکانسی، سطح سیگنال خروجی میکروفن را برحسب دسیبل (dB) در فرکانس های گوناگون نشان می دهد. سطح خروجی در فرکانس یک کیلوهرتز جایی است که خط منحنی معادل صفر دسیبل است و سطوح سیگنال خروجی در سایر فرکانس ها بالاتر یا پایین تر از سطح مبنا (صفر دسیبل) می باشد.

شکل منحنی پاسخ فرکانسی، نحوه پاسخگویی میکروفن را به یک منبع صوتی که در فاصله ای مشخص قرار دارد، معین می سازد (اگر میزان فاصله مشخص نشده باشد، احتمالا ۶۰ تا ۹۰ سانتیمتر است.). برای مثال میکروفنی با پاسخ فرکانسی خطی و یکنواخت، فرکانس های اصلی و هارمونیک های آنها را به همان نسبتی که در منبع صوت هستند، تولید می کند. چنین میکروفنی قادر به تولید صدایی دقیق و طبیعی از منبع صوت در آن فاصله است.

پاسخ فرکانسی Tailored

با افزایش تعمدی در دامنه‌ی فرکانس های ۵ تا ۱۰ کیلوهرتز از پاسخ فرکانسی میکروفن ، شفافیت و وضوح صدا بیشتر می شود، زیرا با این کار بر هارمونیک های بالایی صدا تأکید بیشتری صورت می گیرد.

این نوع پاسخ فرکانسی با نام Tailored و یا Contoured شناخته می شود و معمولا برای تقویت کننده های گیتار برقی و مجموعه‌ی طبل ها به کار می رود. برخی از میکروفن ها دارای کلیدی برای تغییر پاسخ فرکانسی هستند.

پدیده مجاورت

اغلب میکروفن های یک جهتی و دو جهتی هنگامی که در فاصله چند سانتیمتری از منبع صوت استفاده می شوند، فرکانس های پایین را بیشتر تقویت می کنند. شاید شنیده باشید هنگامی که یک نفر خواننده یا همخوان، میکروفن را در نزدیکی دهان خود نگه می دارد و آواز می خواند، صدای او بم تر به گوش می رسد. این افزایش دامنه‌ی فرکانس های پایین، که متناسب با میزان نزدیکی میکروفن به منبع صوت است “پدیده مجاورت” نام دارد و اغلب در منحنی پاسخ فرکانسی با خط چین مشخص می شود. میکروفن های تمام جهتی پدیده مجاورت ندارند و پاسخ فرکانسی آنها در فواصل مختلف از منبع صوتی یکسان است.

افزایش دامنه و فرکانس های پایین در مجموعه‌ی طبل ها سبب پرحجم شدن و گرمی صدای آنها می شود و امری خوشایند است. به طور کلی در اغلب موقعیت های ضبط صدا و موسیقی، این پدیده باعث بم شدن غیر عادی صدای ادوات موسیقی و کلام دریافت شده به وسیله‌ی میکروفن می شود. در برخی از میکروفن ها با کارگذاشتن روزنه ها و شکاف هایی در بدنه میکروفن این پدیده را کاهش می دهند اما بعضی دیگر با استفاده از کلیدی مخصوص به نام Low Cut که یک فیلتر بالا گذر است، امکان کاهش پدیده مجاورت را فراهم می آورند.

همچنین می توان به وسیله‌ی اکولایز میکسر صدا، فرکانس های کم را تضعیف کرد تا صدا طبیعی به نظر آید. با این کار در حقیقت دامنه‌ی مولفه های فرکانس پایین که توسط میکروفن گرفته شده، کاهش می یابد. توجه داشته باشید که محل قرار گرفتن میکروفن نسبت به منبع صوتی تأثیر زیادی در کیفیت فرکانسی سیگنال آن دارد. میکروفنی با پاسخ فرکانسی یکنواخت و خطی دارد، همیشه صدایی طبیعی را تضمین نمی کند، زیرا مکان میکروفن در کیفیت صدا مؤثر است.

شاید علاقمند باشید درباره فیدبک و کنترل آن بر روی صحنه نیز مطلبی مطالعه کنید، در این صورت پست فیدبک چیست؟ فیدبک استیج را چطور کنترل کنیم و کاهش دهیم؟ را به شما توصیه می کنیم.